Kalendarz rolniczy 2020– kiedy siać i czym nawozić popularne rośliny?

Z tego poradnika dowiesz się, jak wygląda kalendarz rolniczy w przypadku 4 popularnych w Polsce upraw. Jak przygotować się do siewu rzepaku, pszenicy, kukurydzy oraz buraka cukrowego? Kiedy je wysiewać, a kiedy nawozić? Jakich mikroelementów użyć? Już teraz zacznij przygotowania do kolejnego sezonu.

Kalendarz dla rzepaku: agrotechnika, nawożenie, ochrona

Najwcześniej siewu rzepaku dokonuje się w rejonach północno-wschodnich, bo już w 1. i 2. tygodniu sierpnia, natomiast na innych obszarach termin ten przypada na drugą połowę sierpnia.

Siew rzepaku

Siew rzepaku należy poprzedzić orką przedsiewną, wykonaną na głębokość około 20 – 22 cm, oraz bronowaniem gleby. Średnia głębokość siewu rzepaku ozimego wynosi od 1,5 cm do 3,5 cm. Na glebach lekkich i przesuszonych nasiona należy wysiewać głębiej niż na glebach zwięzłych i wilgotnych. W przypadku normy wysiewu nasion wynoszącej 40 szt/m² zaleca się zastosowanie rozstawu rzędów około 18 – 25 cm.

Wymagania glebowe

Rzepak wymaga gleb żyznych, zasobnych w próchnicę i wapń, o odczynie  pH zawsze powyżej 6,0 (przy niższym odczynie prawidłowo nie wykształca się system korzeniowy, co skazuje rośliny na gorsze plonowanie).

Nawożenie rzepaku

W przypadku rzepaku wapnowanie (wapno węglanowe, dolomit, wapno magnezowe) wymagane jest z rocznym wyprzedzeniem, bezpośrednio po przedplonie. Zaleca się nawożenie dobrze przyswajalnymi formami P, K bezpośrednio pod orkę siewną. Najczęściej stosuje się nawóz wieloskładnikowy NPK: jesienią 100 – 150 kg, wczesną  wiosną – 300 kg przy założonym plonie 3,2 t/ha).

Nawożenie azotem

Jesienią rzepak nawozi się w proporcjach 40 – 60 kg N/ha. W razie potrzeby dodatkowo dolistnie stosuje się 10%-owy roztwór mocznika. Wiosną, wykorzystując dawkę 150 – 180 kg N/ha, należy użyć tylko około 50 – 70 kg/ha azotu przed lub w chwili ruszania wegetacji. Drugą część dawki (około 60 – 100 kg N/ha) w formie saletry amonowej lub amidowej można stosować w jednym lub dwóch terminach, od początku fazy pąkowania do rozluźniania się pąków w gronie. Rzepak jako roślina siarkolubna dobrze reaguje na wczesnowiosenne nawożenie siarką. Wskazane jest stosowanie wczesną wiosną nawozu zawierającego azot i siarkę.

W celu dostarczenia rzepakowi mikroelementów konieczne jest dokarmianie dolistne borem, który zawierają nawozy dolistne.

Ochrona rzepaku

Do ochrony rzepaku służą między innymi fungicydy: tebukonazol i protiokonazol (śr. systemiczny). Dawkuje się je w następujących proporcjach: jesienią 0,75l/ha, a wiosną 1 l/ha. Substancje służą zwalczaniu m.in.: czerń krzyżowych, mączniaka rzekomego, suchych zgnilizn kapustnych czy szarej pleśni. Działają jako regulator pokroju i środek ochrony roślin.

Protiokonazol i fluopyram (systemiczny) dawkuje się z kolei w proporcjach 1l/ha. Substancje chronią rzepak w okresie kwitnienia do opadania płatka. Wspomagają zwalczanie czerń krzyżowych, zgnilizny twardzikowej i szarej pleśni.

Insektycydy, czyli tiachlopryd (systemiczny) działa kontaktowo, żołądkowo. Zaleca się stosowanie go proporcji 0,3 l/ha. Zwalcza szkodniki łuszczynowe, takie jak: słodyszek rzepakowy, chowacz czterozębny czy chowacz podobnik.

Tiachlopryd, deltametryna (układowy) działają kontaktowo, żołądkowo. W dawkach 0,5 – 0,6 l/ha zwalczają takie zagrożenia jak: chowacze, słodyszek i pryszczarek kapustnik. Deltametrynę (działanie kontaktowe, żołądkowe) dawkuje się w zależności od szkodników: na pchełki, szkodniki łuszczynowe wystarczy 0,15 l/ha; słodyszek wymaga natomiast proporcji 0,1 l/ha.

Kalendarz dla pszenicy: agrotechnika, nawożenie, ochrona

Pszenicy sprzyjają uprawki pożniwne (podorywka, bronowanie kilkakrotne), po przedplonach (gorczyca biała, rzepak, rzepik, rzodkiew oleista).

Siew pszenic

Na etapie uprawy przedsiewnej należy wykonać orkę na średnią głębokość 2 – 3 tygodnie przed siewem. Istotny jest wczesny termin siewu, aby faza krzewienia nie przesunęła się na wiosnę. Rośliny z późnych siewów maja krótsze pędy boczne, kłoski są mniej płodne, słabszy jest system korzeniowy. Pszenicę wysiewamy w takim terminie, aby przed wiosną wykształciła 4 – 6 liści. To stadium rozwojowe najlepiej sprzyja hartowaniu roślin przed zimą. Terminy wysiewów w Polsce to miesiąc od 5.09 do 5.10 w zależności od regionu.

Nawożenie pszenicy

Istotne jest podanie jesienią „pod pług” nawozów fosforowo-potasowych. W czasie niedoboru wody nawet na głębokość 10 cm – ze względu na suszę.

Zboża pobierają jesienią tylko po 30 – 50 kg azotu i potasu oraz 15 kg fosforu. Już przedsiewnie należy zabezpieczyć im większe ilości fosforu i potasu, bez obaw o ich straty. Gdy na polu pozostaje słoma, to  należy zastosować 80 – 100 kg mocznika lub innego nawozu azotowego na zabezpieczenie sorpcji i szybsze rozłożenie materiału organicznego. Jest to azot dodatkowy – nieuwzględniany w odżywianiu pszenicy. Jesienią, przy przedłużających się dobrych warunkach pogodowych, wskazane jest zastosować do 30 kg N/ha azotu na przykład w formie oprysku mocznikiem, z dodatkiem mikroelementów. Przy plonie 8 t/ha pszenica pobiera 184 kg N, 80 kg P₂O₅, 160 kg K₂O, 40 kg MgO i 40 kg CaO. Większość tych składników dostarczamy jesienią. Do nawożenia przedsiewnego polecane są nawozy wieloskładnikowe NPK, dostosowane do potrzeb pszenicy ozimej.

Stosowania formy azotanowej należy unikać w okresie jesiennym ze względu na zwiększenie uwodnienia roślin i tym samym ich podatność na niskie temperatury. Dodatkowo zaleca się stosowanie odżywek mikroelementowych.

Pozostałą ilość azotu w postaci dawek dzielonych stosujemy wiosną. Po okresie zimowym najistotniejsze jest podanie roślinom fosforu i magnezu (regeneracja korzenia i odbudowa chlorofilu), następnie azotu. Najbezpieczniejszą formą jest postać amidowa lub mocznikowa.

Pszenicę nawoź w 3 terminach

Termin 1. Zastosowanie 50% całkowitej wiosennej dawki N zależy od stanu łanu po ruszeniu wegetacji oraz od rozkrzewienia. Pierwsza dawka ma wpływ na liczbę źdźbeł produktywnych i zróżnicowanie elementów kłosa.

Termin 2. Dawki azotu to początek strzelania w źdźbło (wpływający na liczbę ziaren w kłosie). Szczególną uwagę należy zwrócić na nawożenie potasem i magnezem. Od fazy strzelania w źdźbło aż do kwitnienia pszenica bardzo intensywnie pobiera potas.

Termin 3. Trzecia dawka przypada na fazę kłoszenia i wpływa na procentową zawartość białka w ziarnie. Podobnie jak w terminie 2. szczególną uwagę trzeba zwrócić na nawożenie potasem i magnezem.

Od fazy ruszenia wegetacji stosujemy dedykowane pszenicy nawozy mikroelementowe wg zalecanych dawek.

Kalendarz dla kukurydzy: agrotechnika, nawożenie, ochrona

Kukurydza to roślina o relatywnie niskich wymaganiach glebowych. Istotna jest kultura roli, pH  w przedziale 5,0 do 7,0 oraz dostępność wody. Podstawowy zabieg uprawy to głęboka orka zimowa – 30 cm. Zabiegi wiosenne ograniczają się do włókowania i bronowania (istotne jest utrzymanie wody w glebie). Bezpośrednio przed siewem glebę należy spulchnić agregatem przedsiewnym na głębokość siewu.

Nawożenie kukurydzy

Kukurydza ma wysokie wymagania nawozowe: 150 – 200 kg N, 80 – 120 kg P₂O₅; 140 – 180 kg K₂O/ha. Istotna jest dostępność wapnia i magnezu oraz mikroelementów. Wapnowanie stosujemy najpóźniej na 4 tygodnie przed nawożeniem. Siarkę i magnez najkorzystniej dostarczyć w formie kizerytu  lub siarczanu magnezu: jesienią 1/3 dawki, wiosną pozostałą część.

Nawożenie azotem

Na glebach żyznych można zastosować jednorazowo najpóźniej 7 dni przed siewem mocznik. Przedsiewnie należy raczej unikać wysokich dawek w formie amonowej, ponieważ w środowisku zasadowym forma amonowa przechodzi w amoniak, który zakłóca wschody kukurydzy.

Na glebach słabszych stosujemy dawki dzielone:

• Przedsiewną: 50 – 70% całkowitej dawki.
• Pogłówną: 30 – 50% dawki do momentu, gdy rośliny osiągną 30 – 40 cm wysokości, czyli 4 – 6 liści.

Mikroelementy w całości dostarczamy, stosując dwukrotnie nawozy dedykowane pod kukurydzę w fazach 4 – 6 liści i 8 – 10 liści. Zawierają one Zn, Mn, Se i B. Zaspokajamy w ten sposób całkowite zapotrzebowanie kukurydzy na mikroelementy, uwzględniając wymagane proporcje mikroskładników.

Ochrona kukurydzy

Chwasty w kukurydzy możemy zwalczać bezpośrednio po siewie lub po wschodach od 2. liścia właściwego.

Kalendarz dla buraka cukrowego: agrotechnika, nawożenie, ochrona

Burak cukrowy jest uprawą wymagającą co do podłoża i nawożenia. Późną jesienią zaleca się orkę zięblę – pozostawienie pola w ostrej skibie do wiosny. Przy zbitym podłożu zaleca się głęboszowanie. W przypadku głęboszowania orka przedzimowa odbywa się na głębokość 18 – 20 cm. Rodzaj zabiegów jest zależny od przedplonu. W suche lata wyrównuje się pola broną zębatą – daje to lepsze podsiąkanie wody. Coraz większym powodzeniem cieszy się uprawa bez orkowa w mulcz z międzyplonu. Ogranicza to ubytek wody. Uprawa w znacznym stopniu zależy od opadów (wymagane 600 – 700 mm/rok). Wiosenne zabiegi to bronowanie i włókowanie.

Siew buraka cukrowego

Siew buraka przypada na II – III dekadę kwietnia. Wymagana temperatura podłoża to 5 stopni Celsjusza. Głębokość siewu wynosi 3 – 5 cm dla nasion otoczkowanych i 2 – 3 cm dla nasion nieotoczkowanych. Początkowe wahania temperatury mają istotny wpływ na opóźnienie wschodów.

Nawożenie buraka cukrowego:

Burak wymaga podłoża o obojętnym odczynie: pH 6,5 – 7,0. Wapnowanie powinniśmy wykonać przed siewem przedplonu, lub po zbiorze przedplonu, przed podorywką, Jesienią zastosować nawozy P, K i orkę przykrywającą.

Burak ma tendencję do wzrostu wegetatywnego. W związku z tym istotna jest proporcja N:P:K =1,0:0,8: 1,2. Rozwiązaniem jest użycie nawozów wieloskładnikowych. Średnia dawka azotu na hektar to 180 kg N (gleby lekkie ) i 240N (gleby ciężkie).

Azot dostarczamy w dwóch dawkach: przedsiewnie i w fazie 5 – 6 liści. Magnez i siarkę podobnie lub przy okazji stosowania nawozów z grupy NPK oraz dedykowanych nawozów mikroelementowych.

Ze względu na duże zapotrzebowanie buraka na bor konieczne jest nawożenie dolistne. Pełnię mikroelementów dostarczamy z nawozami dedykowanymi zawierającymi komplet mikroelementów wraz z borem i sodem.

W początkowych fazach rozwoju zapotrzebowanie pokarmowe buraka jest niewielkie. Wzrasta ono krytycznie w fazie wzrostu korzenia spichrzowego i silnego rozwoju liści. Pobrane zostaje 75% całkowitej dawki N, P i K.

Nawozy wysokiej jakości

Nasz kalendarz sprawił, że wiesz już dokładnie, kiedy siać i czym nawozić uprawy rzepaku, pszenicy, kukurydzy oraz buraka cukrowego. Pozostaje Ci tylko zaopatrzyć się w nawozy wysokiej jakości. Ich szeroki asortyment znajdziesz w ofercie producenta Dr Green.