Nawożenie dolistne kukurydzy
Kukurydza na ziarno
Kukurydza jest rośliną o dużych wymaganiach. Głównym czynnikiem decydującym o wysokości uzyskanego plonu kukurydzy na ziarno, jest przede wszystkim zbilansowane przedsiewne nawożenie uzależnione od klasy gleby, jej jakości i zasobności.
Kukurydza - nawożenie przedsiewne
W naszych gospodarstwach mamy do wyboru kilka możliwości przedsiewnego nawożenia kukurydzy. Część składników pokarmowych dostarczane są w postaci nawozów naturalnych (obornik, gnojowica, obornik kurzy). Pozostałą formę nawożenia kukurydzy stanowią nawozy mineralne, wieloskładnikowe, mocznik, RSM, saletra.
Uprawa kukurydzy krok po kroku - niezbędne składniki pokarmowe i dawki nawozów
Nawożenie kukurydzy azotem
Aby efektywnie wykorzystać możliwości plonotwórcze kukurydzy, należy dokładnie zaplanować jej nawożenie- począwszy od azotu. Zaczynamy od obliczenia potrzebnej dawki azotu, terminu i wyboru formy zastosowanego nawozu. Azot jest głównym budulcem każdej rośliny, przyjmuje się, że z plonem na 1t ziarna i odpowiednią masą słomy, rośliny kukurydzy pobierają22-33kg N. W tym wypadku zakładając plon 10 T ziarna, łatwo możemy wyliczyć, że zapotrzebowanie na azot wyniesie ok. 250 kg/ha.
Ważnym aspektem podczas planowania azotowego nawożenia kukurydzy są możliwe inne źródła dostępnego azotu w glebie– np. z resztek pożniwnych, z nawozów organicznych, rozkładu substancji organicznych w glebie. Równie istotne są jego straty, które powoduje, a między innymi, wymywanie. Nawożenie kukurydzy azotem na ziarno czy kiszonkę najczęściej wykonujemy wiosną, ze względu na dużą mobilność tego typu składników w glebie. Czasem, ze względu na lepsze stanowiska i ograniczenia techniczne możemy sobie pozwolić na jedną dawkę azotu przed siewem. Na słabszych i lżejszych glebach należy jednak pomyśleć o dawkach dzielonych. Kukurydza w początkowej fazie wegetacji pobiera mniejsze ilości tego składnika pokarmowego. Dlatego też zalecane jest zastosowanie 50-75% zalecanej dawki przed siewem kukurydzy (fosforan amonu, mocznik, RSM, saletrzak, saletra amonowa). Ze względu na największe wykorzystanie azotu przypadające na stadium od 4 liścia aż do 25 dni po kwitnieniu, zaleca się pozostałą część nawozu zastosować pogłównie w okresie 4-6 liści.
Niedobór i nadmiar azotu
Najczęściej niedobory azotu powodują zahamowanie wzrostu rośliny, a w okresie początkowym możemy zaobserwować żółknięcie roślin. Niedobór azotu powoduje skrócenie okresu wegetacji oraz znaczne obniżenie potencjalnie możliwego uzyskanego plonu. Niedobór azotu wpływa również na obniżenie odporności kukurydzy wywoływane przez choroby i inne patogeny oraz zmniejszenie odporności na wyleganie. Podobne objawy pokazuje również nadmiar zastosowanego azotu, gdzie jego zbyt wysokie zastosowane dawki mogą mieć również negatywne skutki w plonie uzyskanego ziarna. Ponadto powoduje to obciążenie środowiska naturalnego. Zbyt wysokie dawki azotu mogą powodować zwiększenie masy zielonej lub wręcz zawiązywanie zbyt dużej ilości kolb, które nie są w stanie podczas okresu wegetacji, zostać w pełni wypełnione. Co za tym idzie, zwiększanie ilości wysiewanego azotu, nie ma uzasadnienia ekonomicznego.
Nawożenie kukurydzy fosforem
Obok azotu bardzo ważnymi składnikami, które należy dostarczyć kukurydzy podczas nawożenia, jest fosfor i potas. Najbardziej uzasadnione, wyższe nawożenie kukurydzy fosforem jest na glebach o niskiej zasobności tego składnika. Ważne jest pH stanowiska, które im jest niższe, tym bardziej ogranicza jego dostępność dla rośliny. Przyjmuje się, że wraz z plonem 1 t ziarna i odpowiednią masą słomy kukurydza pobiera 11-14 kg fosforu. Fosfor jest szczególnie niezbędny w nawożeniu kukurydzy na ziarno, gdyż pozytywnie wpływa na zawiązanie, wykształcenie i dojrzewanie ziaren w kolbie. Niedobór fosforu powoduje silne zahamowanie wzrostu rośliny. Bardzo często dostrzegamy typowe objawy niedoboru fosforu podczas chłodnej pogody, kiedy temperatura gleby wynosi mniej niż 12⁰C. Następuje wtedy tymczasowe zahamowanie pobierania fosforu przez roślinę. Możemy zaobserwować ograniczony rozwój systemu korzeniowego oraz czerwono-fioletowe przebarwienia na liściach. Te objawy i skutki niedoboru fosforu możemy wyeliminować, stosując doraźnie fosforowe nawozy dolistne, które w swoim składzie mają odpowiednią ilość fosforu.
Nawożenie kukurydzy potasem
Zalecane nawożenie kukurydzy potasem jest dość wysokie, bo ok. 200-300 kg/ha, biorąc pod uwagę to, że plon 1t ziarna kukurydzy pobiera ok. 20-30 kg K20. Potas jest niezbędny przy nawożeniu przedsiewnym kukurydzy ze względu na to, że reguluje on pracę enzymów i produkcję węglowodanów. Potas w głównej mierze jest odpowiedzialny za regulację gospodarki wodnej w roślinie. W razie jego niedoborów utrudnione jest pobieranie wody z gleby. Ostatnie lata dość mocno pokazały nam zróżnicowaną ilość opadów. Podczas suszy rośliny, które zostały optymalnie nawożone potasem, zdecydowanie lepiej poradziły sobie z okresowymi niedoborami wody. Wysokie nawożenie potasem jest racjonalne przy jednoczesnym wysokim nawożeniu azotem, gdyż potas wpływa na zwiększone pobieranie i wykorzystanie azotu. Głównymi wizualnymi objawami niedoboru potasu są chlorozy starszych liści, głównie występujące na końcówkach i brzegach liści. Przy wysokim niedoborze może powodować to zniekształcenie, więdnięcie, a ostatecznie prowadzić do obumierania liści.
Nawożenie kukurydzy magnezem
W nawożeniu kukurydzy nie możemy pominąć również magnezu. Kukurydza pobiera na 1 t plonu ziarna ok. 4-5 kg MgO/ha. Zalecane nawożenie magnezem to ok. 40-60 kg magnezu/ha. W przypadku niedoborów tego pierwiastka w glebie łatwo uzupełnić go przed siewem. Na glebach kwaśnych warto zastosować nawozy wapniowo-magnezowe, natomiast na glebach o uregulowanym pH można zastosować magnezowo-siarczanowe. Przy tym należy pamiętać, że ilość magnezu w glebie nie wpływa jednoznacznie na jego dostępność, lecz od jego stosunku względem potasu. Najbardziej optymalny stosunek potasu do magnezu w glebie powinien wynosić 2-3:1. Wszystko to ze względu na fakt, że wyższy stosunek pogarsza dostępność potasu, a blokuje pobieranie magnezu. Podstawowym zadaniem nawożenia kukurydzy w magnez jest podniesienie efektywności pobierania składników pokarmowych, głównie azotu. Niedobory magnezu, głównie objawiają się na blaszce liściowej kukurydzy. Pierwsze objawy pojawiają się na starszych liściach w postaci białych pasów między zielonymi nerwami, które w bardzo zaawansowanym stadium niedoboru mogą doprowadzić do nekrozy i zamierania liści. Magnez wpływa również na przebieg kwitnienia i zapylenia kolb w kukurydzy. Niedobory magnezu można również wyeliminować podczas zastosowania magnezu w formie nawozu dolistnego. Jest to szybkie i dość efektywne rozwiązanie.
Nawożenie kukurydzy siarką
W ostatnich latach możemy dostrzec zmniejszoną emisję siarki do środowiska, spowodowaną założeniami proekologicznymi. Spowodowało to zmniejszenie ilości tego składnika pokarmowego w glebie. Ponadto, ostatnimi laty wzrosło wykorzystanie nawozów mineralnych w stosunku do wykorzystania nawozów organicznych, w tym obornika, który zawiera dostateczne ilości siarki. Niedobory siarki najczęściej zaobserwujemy na glebach lekkich, piaszczystych, o kwaśnym pH. Duże znaczenie ma również przedplon, który wykazywał wysokie zapotrzebowanie na siarkę. Siarka w kukurydzy pobierana jest w ilości 4-5 kg/ha z plonem 1t ziarna i odpowiednią masą słomy. Zalecane nawożenie kukurydzy to od 40 do 50 kg S/ha. Niedobór siarki prowadzi do zahamowania wzrostu rośliny, zmniejszenia procesu fotosyntezy, czyli redukcji zawartości chlorofilu. Objawia się to jasnymi plamkami na młodszych liściach, a na krawędziach blaszek liściowych powstają widoczne czerwone przebarwienia. Siarka w znaczący sposób wpływa na wykorzystanie przez roślinę azotu, co wiąże się z wielkością i jakością plonu. Podobnie jak magnez, mniejsze niedobory siarki, możemy wyeliminować podczas nawożenia dolistnego, stosując siarczan magnezu.
Bardzo istotne w nawożeniu kukurydzy jest to, że początkowo korzysta ona z zasobów pokarmowych, które dostarczane są z nasiona kukurydzy. Dopiero w fazie 4-6 liści najczęściej pojawiają się pierwsze niedobory składników, których kukurydza nie jest w stanie pobrać lub pewien czynnik uniemożliwia jej pobranie z gleby. Niedobory te, wynikają z niskiej zasobności stanowiska lub utrudnionego pobierania ze względu na warunki atmosferyczne, odczyn pH. W takiej sytuacji warto pomyśleć, jaki nawóz pod kukurydzę wybrać i w miarę możliwości zastosować nawożenie dolistne w kukurydzy, które szybko eliminuje braki niektórych składników pokarmowych.
Nawożenie kukurydzy cynkiem
Kukurydza największą wrażliwość wykazuje na niedobory cynku. Niedostateczna ilość tego pierwiastka w glebie, brak nawożenia organicznego, kukurydza w monokulturze, odczyn pH – zbyt wysoki, jak i również zbyt wysokie dawki fosforu i azotu, powodują ograniczone pobieranie tego pierwiastka z gleby. Pobieranie tego mikroelementu wraz z plonem 1 t ziarna wynosi ok. 50g Zn/ha. Nie jest ono duże, natomiast gdy go zabraknie, może zakłócić rozwój rośliny. Cynk w znacznej mierze intensyfikuje procesy przemiany azotu, zwiększa odporność na suszę i choroby. Ponadto jest pierwiastkiem decydującym w budowaniu plonu ziarna, długości kolb oraz MTZ. Jego niedobory występują w okresie 6-12 liści, objawiając się podłużnymi jasnozielonymi i białymi pasami wzdłuż nerwu głównego młodszych liści. Niedobór cynku prowadzi też to do karłowacenia roślin oraz opóźnienia wyrzucania wiech i kwitnienia. Dobrym rozwiązaniem na uzupełnienie zasobów cynku w kukurydzy jest wybór nawozu dolistnego, dedykowanego pod tę uprawę i zastosowanie go w odpowiedniej fazie rozwojowej rośliny.
Nawożenie dolistne kukurydzy borem
Niedobór boru najwyraźniej możemy zaobserwować na niepełnym zaziarnieniu kolb. To właśnie jego niedobory powodują najczęściej zakłócenia podczas kwitnienia. Powoduje to nieregularne zapłodnienie, a w rezultacie nierównym i słabym nalewaniem ziarna, drastycznie obniżając plon. Zapotrzebowanie kukurydzy na plon 1t ziarna to ok.20g B/ha. Ze względu na niską zawartość boru w glebie, niewyregulowane pH stanowiska, okresowe niedobory wody, ważne jest dostarczenie roślinie niezbędnych ilości boru w formie dolistnej. Nawożenie dolistne kukurydzy borem możemy rozpocząć już od fazy 4-6 liści.
Mangan i jego niedobory
Mangan w nawożeniu kukurydzy wpływa na intensyfikację procesów fotosyntezy. Wpływa na odpowiednią ilość chlorofilu, a co za tym idzie, poprawia metabolizm rośliny. Pobieranie tego składnika to ok. 35g Mn/ha na 1 t ziarna. Głównym czynnikiem powodującym niedobory, jest zbyt wysokie pH stanowiska (powyżej 6,5) oraz susza. Niedobór tego mikroelementu powoduje marmurkowatość liści – najpierw jasne chlorotyczne plamki między żyłkami na blaszkach w pełni wykształconych młodych liści, aż do nekrozy, które mogą powodować zamieranie. Możliwość zapobiegania niedoborowi to utrzymanie odpowiedniego pH gleby. Możemy również wyeliminować niedobory, stosując nawożenie dolistne w kukurydzy.
Niedobór żelaza i jego wpływ
Błędy agrotechniczne są najczęstszą przyczyną niedoborów żelaza w kukurydzy. Zbyt wysokie nawożenie fosforem, a zbyt małe nawożenie kukurydzy potasem prowadzi do ograniczenia pobierania tego mikroelementu z gleby. Na najmłodszych liściach kukurydzy pojawiają się wtedy chlorozy. Kukurydza pobiera z plonem 1t ziarna od 80 do 100 g Fe/ha. Żelazo bierze udział w procesie syntezy chlorofilu, karotenu i ligniny. Uczestniczy w procesach fotosyntezy. Niedobory żelaza w kukurydzy mogą mieć bezpośredni wpływ na obniżenie plonu ziarna. Żelaza nie może zabraknąć w składzie nawozów, zwłaszcza gdy, wybieramy nawożenie kukurydzy na ziarno.
Nawożenie dolistne kukurydzy miedzią
Miedź w kukurydzy pobierana jest w niedużych ilościach, z plonem 1t ziarna i odpowiednią masą słomy to ok. 12g Cu/ha. Warto ją jednak uzupełnić i wybrać odpowiednie nawożenie dolistne kukurydzy. Miedź spełnia ważną rolę w procesach przemiany azotu, jej niedobór może powodować łamliwość roślin oraz doskonale wpływa na podniesienie odporności rośliny na choroby.
Odpowiednie nawożenie kukurydzy jest warunkiem uzyskania dobrej jakości, wysokich plonów kukurydzy na ziarno i suchą masę. Planując nawożenie kukurydzy, weźmy pod uwagę badania zasobności gleby. Pozwoli nam to odpowiednio zaplanować dawki niezbędnych składników pokarmowych - makroelementów, jak i możliwość szybkiego wyeliminowania niedoborów mikroelementów.
Zachęcamy również do przeczytania artykułu "Jaki nawóz pod kukurydzę wybrać?".
Polecane produkty
